สรุป 5 ขั้นตอนการโอนที่ดินและสิ่งที่ควรระวังก่อนโอนที่ดิน
สำหรับคนที่มีแผนจะโอนที่ดิน แต่ยังไม่เข้าใจเรื่องเอกสารที่ดีพอ ทั้งขั้นตอนการโอนที่ดิน หรือข้อควรระวังต่าง ๆ ในบทความนี้จะขอมาสรุปชัดให้เข้าใจกันแบบง่าย ๆ ว่า การโอนที่ดินคืออะไร ต้องเตรียมตัวและเอกสารอย่างไร ให้พร้อมสำหรับดำเนินการมากที่สุด ตามมาดูกันได้เลย
รู้จักการโอนที่ดิน คืออะไร
การโอนที่ดิน คือ การถ่ายโอนกรรมสิทธิ์ในที่ดินจากบุคคลหนึ่งไปยังอีกบุคคลหนึ่ง โดยการยื่นคำขอจดทะเบียนการโอนที่ดิน ณ สำนักงานที่ดิน ชำระค่าธรรมเนียมตามที่กำหนด และดำเนินการโอนที่ดินในขั้นตอนสุดท้าย
การโอนที่ดิน เป็นกระบวนการที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในการซื้อขายที่ดิน เนื่องจากเป็นการจดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์ที่ดินจากเจ้าของเดิมไปยังเจ้าของใหม่อย่างเป็นทางการ ส่งผลให้เจ้าของใหม่มีสิทธิ์ในที่ดินนั้นตามกฎหมาย โดยจะได้รับผลประโยชน์ดังนี้
การเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ที่ดินอย่างแท้จริง
สิทธิครอบครอง ใช้ประโยชน์ และจำหน่ายที่ดินได้ตามต้องการ
สิทธิเรียกร้องเอาคืนที่ดินจากบุคคลอื่นที่ครอบครองที่ดินโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย
สามารถใช้เป็นหลักฐานในการขอสินเชื่อจากสถาบันการเงินเพื่อซื้อที่ดิน
สามารถใช้เป็นหลักฐานในการขออนุญาตก่อสร้างอาคารหรือสิ่งปลูกสร้างบนที่ดิน
เอกสารที่ต้องเตรียมให้พร้อมก่อนดำเนินการโอนที่ดิน
เอกสารสำหรับฝั่งผู้ซื้อ
บัตรประชาชน พร้อมสำเนาบัตรประชาชน หรือหนังสือรับรองการจดทะเบียนนิติบุคคล
ทะเบียนบ้าน พร้อมสำเนาทะเบียนบ้าน
หนังสือเปลี่ยนชื่อ-นามสกุล พร้อมสำเนาหนังสือเปลี่ยนชื่อ-นามสกุล
หนังสือมอบอำนาจ (กรณีมอบให้บุคคลอื่นดำเนินการแทน) พร้อมสำเนาบัตรประชาชน และสำเนาทะเบียนบ้านของผู้รับมอบอำนาจ
เอกสารสำหรับฝั่งผู้ขาย
โฉนดที่ดิน
บัตรประชาชน พร้อมสำเนาบัตรประชาชน หรือหนังสือรับรองการจดทะเบียนนิติบุคคล
ทะเบียนบ้าน พร้อมสำเนาทะเบียนบ้าน
หนังสือเปลี่ยนชื่อ-นามสกุล พร้อมสำเนาหนังสือเปลี่ยนชื่อ-นามสกุล
ทะเบียนสมรส พร้อมสำเนาใบทะเบียนสมรส (กรณีมีคู่สมรส)
หนังสือยินยอมของคู่สมรส (กรณีมีคู่สมรส)
ทะเบียนหย่า พร้อมสำเนาทะเบียนหย่า (กรณีที่หย่า)
หนังสือมอบอำนาจ (กรณีมอบให้บุคคลอื่นดำเนินการแทน) พร้อมสำเนาบัตรประชาชน และสำเนาทะเบียนบ้านของผู้รับมอบอำนาจ
เอกสารอื่น ๆ
หลักฐานการเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาหรือภาษีเงินได้นิติบุคคล (กรณีที่ดินมีภาระผูกพันเป็นภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง)
ทั้งนี้ เอกสารประกอบการโอนที่ดินอาจแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับกรณีและข้อตกลงระหว่างผู้ซื้อและผู้ขาย
สิ่งที่ควรรู้ก่อนการไปดำเนินการโอนที่ดิน
การโอนที่ดินใช้เวลากี่วัน?
ระยะเวลาในการโอนที่ดินขึ้นอยู่กับจำนวนเอกสารที่ต้องตรวจสอบ และจำนวนผู้ใช้บริการที่สำนักงานที่ดิน ณ วันที่ดำเนินการ หากเอกสารครบถ้วนและไม่มีเหตุขัดข้องใด ๆ จะใช้เวลาประมาณ 1-2 ชั่วโมง แต่หากเอกสารไม่ครบถ้วนหรือมีเหตุขัดข้องใด ๆ อาจต้องใช้เวลานานกว่านั้น
การโอนที่ดินทำได้ที่ไหนบ้าง?
สามารถดำเนินการได้ที่สำนักงานที่ดินจังหวัด (สำนักงานสาขาที่รับผิดชอบที่ดินผืนนั้นตั้งอยู่) โดยผู้ซื้อและผู้ขายต้องยื่นเอกสารประกอบการโอนที่ดินทั้งหมดพร้อมชำระเงินค่าธรรมเนียมตามที่กำหนดไว้
แต่สำหรับคนที่มีเวลาจำกัดและไม่อยากเดินทาง สามารถเข้าไปยื่นจองคิวทำเรื่องโอนที่ดินได้ที่แอปพลิเคชัน e-QLands ของกรมที่ดิน เพื่อนัดในวันและเวลาที่สะดวก ก่อนเข้าไปดำเนินการโอนกรรมสิทธิ์ที่ดินที่สำนักงานที่ดิน
ค่าใช้จ่ายในการโอนที่ดิน
ค่าคำขอ แปลงละ 5 บาท
ค่าอากร 5 บาท
ค่าพยาน 20 บาท
ค่าอากรแสตมป์ 0.50% ของราคาซื้อขายที่ดิน
ค่าธรรมเนียมโอนที่ดิน 2% ของราคาประเมินหรือราคาขาย โดยใช้ราคาสูงสุดในการคำนวณ
ค่าภาษีธุรกิจเฉพาะ 3.3% ของราคาซื้อขาย ซึ่งหากต่ำกว่าราคาประเมิน ให้ใช้ราคาประเมินในการคำนวณ
ค่าจดจำนอง 1% ของมูลค่าที่จดจำนอง แต่ไม่เกิน 200,000 บาท เฉพาะในกรณีที่กู้เงินจากสถาบันการเงินมาซื้อ
นอกจากค่าธรรมเนียมการโอนที่ดินแล้ว ผู้ซื้ออาจต้องเสียภาษีอากรอื่น ๆ เพิ่มเติม ขึ้นอยู่กับแต่ละกรณี ดังนั้นผู้ซื้อควรสอบถามรายละเอียดค่าธรรมเนียมและภาษีต่าง ๆ จากเจ้าหน้าที่สำนักงานที่ดินก่อนดำเนินการ
วิธีการโอนที่ดินต่อหน้าเจ้าหน้าที่สำนักงานที่ดิน
ขั้นตอนการโอนที่ดิน
1. ตกลงราคาและลงนามในสัญญาซื้อขายที่ดิน
ผู้ขายและผู้ซื้อหาข้อสรุปและทำการตกลงราคาที่ดินให้เรียบร้อย พร้อมดำเนินการลงนามในเอกสารสัญญาซื้อขายที่ดิน ที่ระบุรายละเอียดของที่ดินผืนนั้น เช่น ที่ตั้ง พื้นที่ เอกสารสิทธิ์ ภาระผูกพันต่าง ๆ อย่างชัดเจน
2. เตรียมเอกสารประกอบการโอนกรรมสิทธิ์ที่ดิน
กรอกคำขอในเอกสาร พร้อมแนบเอกสารที่ใช้ในการโอนที่ดินตามที่ระบุในข้างต้น แล้วนำไปยื่นกับเจ้าหน้าที่ประชาสัมพันธ์ที่สำนักงานที่ดิน เพื่อดำเนินการตรวจสอบเอกสาร และจะได้รับบัตรคิวเพื่อไปยื่นเรื่องโอนที่ดินกับเจ้าหน้าที่ชำนาญงาน
3. ลงลายเซ็นในเอกสารต่อหน้าเจ้าหน้าที่ และรับใบคำนวณค่าใช้จ่าย
ผู้โอนและผู้รับโอนจะต้องลงลายมือชื่อในเอกสารต่อหน้าเจ้าหน้าที่ชำนาญงาน จากนั้น เจ้าหน้าที่จะประเมินราคาที่ดินและคำนวณราคาค่าโอนที่ดินให้ พร้อมกับให้ใบคำนวณค่าใช้จ่ายเพื่อนำไปชำระเงินที่เจ้าหน้าที่ฝ่ายการเงิน
4. ดำเนินการชำระเงิน
เมื่อดำเนินการชำระที่ฝ่ายการเงินเสร็จเรียบร้อย จะได้รับใบเสร็จสีเหลืองและสีฟ้า โดยใบเสร็จสีเหลืองให้นำส่งกับเจ้าหน้าที่ชำนาญงาน ส่วนใบเสร็จสีฟ้าให้ถ่ายสำเนาเก็บไว้ โดยทำสำเนาให้ผู้ซื้อที่ดิน 1 ชุด และนำตัวจริงเก็บไว้ที่ผู้ขายที่ดิน 1 ชุด
5. รอรับโฉนดที่ดินฉบับใหม่
หลังจากชำระเงินเสร็จสิ้น เจ้าหน้าที่จะดำเนินการโอนกรรมสิทธิ์ที่ดิน เมื่อการโอนกรรมสิทธิ์ที่ดินเสร็จสิ้น ผู้ซื้อจะได้รับโฉนดที่ดินฉบับใหม่ พร้อมสัญญาซื้อขาย (ทด.13) ซึ่งถือว่าสิ้นสุดขั้นตอนการโอนที่ดิน
ข้อควรระวังในการโอนที่ดิน
ตรวจสอบเอกสารประกอบการโอนที่ดินให้ครบถ้วนและถูกต้อง
อ่านสัญญาซื้อขายที่ดินให้ละเอียดก่อนลงนาม
ตรวจสอบภาระผูกพันต่าง ๆ ของที่ดิน
เลือกโอนที่ดินกับสำนักงานที่ดินที่รับผิดชอบที่ดินผืนนั้น